ORUÇ TUTMAYANA İFTAR
İki hemşerimiz, bir konuyu dikkatlere çekti. İhsan Eliaçık bir grup arkadaşıyla beraber, lüks iftar sofralarının yanlışlığını kamuoyuna gösterdi. Lüks bir otelin önünde mütevazı iftarlarıyla dinin istediği ile çelişen durumu ortaya koydu. Ayrıca bugün İngiltere gibi ülkelerin bütün sosyal politikalarına rağmen içine düştükleri durumu da dikkate alırsak, adaletsizliğin boyutlarını gösterdi. Mehmet Uğurlu da iftar çadırlarında oruç tutmayanların çoğunlukta olduğuna dikkat çekti. Meğer oruç tutmayanlara iftar veriliyormuş.
Dinimiz açısından bakıldığında insanlara iftar ettirmek güzel ve sevap bir davranış. Ancak bunun yoksullara yaptırılması ve israf ve gösterişten uzak olunması gerekir. İsraf davranışı ve gösteriş, haram kabul edilen davranışlardan. Kişinin sevap kazanayım derken günaha girmesi bu olsa gerek. Dimyata giderken evdeki bulgurdan olmak. İbadet, yalnız Allah için olmalıdır. Başka maksatlar gözetmek o davranışın ibadet olma özelliğini ortadan kaldırır.
İftar çadırlarında oruç tutmayanların iftar ettirilmesi ise farklı bir durum. Kimin oruçlu olup olmadığını bilmek mümkün değil. Belki çadırların müdavimlerine bakılarak böyle bir sonuca varılmış olabilir. Yine de bu davranışın da bir gösteriş boyutu var. Niyetiniz önemli. Siz oruçlu olanlara, üstelik yoksul oruçlulara iftar ettirme niyetindesiniz. Sizin davetinize oruçlu olmayanlarla birlikte yoksul olmayanlar da katılabilir. Bunu bilemezsiniz. Bilseniz dahi niyetiniz açısından bir problem olmayabilir.
İftar çadırları ve iaşe paketleri Ramazan ayında yaygınlaşan uygulamalar olarak son yıllarda takdir toplayan davranışlar oldu. Büyük şehirler kozmopolit yapıları ile insanların birbirlerini tanıyamadıkları ve sorunlarıyla yalnızlaştıkları yerler oldu. Bu nedenle yoksula ve ihtiyaç sahibine ulaşmak zorlaştı. Zenginler ve yoksullar ayrı mekânlarda yaşadıkları için dini vecibeleri yerine getirmek de zorlaştı. İnsanlar böyle ara çözümler ürettiler. Bu çözümlerin sorunsuz olduğu da söylenemez. Dini vecibeler açısından uyulması gereken kurallara tam uygun düşmüyor olabilir. Bu yüzden şimdi iftar çadırları artık tartışılıyor. Bunun yerine iaşe çekleri verilerek, insanların kendi yuvalarında, kendi istedikleri yiyeceklerle iftar ettirilmeleri de mümkün oluyor. Böylece iftar çadırlarında var olduğu gözlenen israfın da azaltılmış olacağı düşünülüyor.
İaşe paketleri konusu da benzer şekilde israfa neden olabiliyordu. Aynı malzemeler farklı kişi ve kurumlarca aynı kişiye verilince ihtiyaç fazlası oluşuyor ve israf oluyordu.
Sendika, parti ve derneklerin daha çok üyeleriyle dayanışma amaçlı iftarları da belli maliyetleri getiriyordu. Bu tür iftarlar da lüks ve israfın yanında yoksulun gözetilmediği iftarlardı. Eğitim Bir Sendikasının en azından bu yıl için bu iftarı yapmayarak, ayırdıkları parayı Afrika’ya göndereceğini açıklaması çok uygun ve örnek bir davranış. Benzer iftarlar vermeyi düşünenler için bir çığır açılmış olmasını dileriz.
Farklı uygulamaların olmasını eleştiriyor değiliz. İnsanlar sosyal sorumluluk gereği de bazı davranışlar üslenebilirler. İftar çadırlarını böyle bir yönü de olabilir. Ancak biz bu ayda dini olanın tercih edilmesini arzu ediyor ve diliyoruz.