TÜM OKULLARI İHL YAPMAK
Yusuf Kaplan’ın yazısını okuduğumda gerçekten düşünen insanların neden bu kadar önemli olduklarını anladım. İHL konusuna bizim hiç göremediğimiz bambaşka bir pencereden bakıyor ve neden önemli olduklarını adını koyamadığımız gerçek sebebi ortaya çıkarıyordu:
“Gazalî, İbn Sina, İbn Arabi, Sinan, Itrî gibi öncü kişiler, 'din eğitimi' veren okullardan yetiştikleri için mi öncü kişiler olmuşlardır; yoksa hayatın bütününü kuşatan, fizikle metafiziği, dış dünya'yla iç dünya'yı, bu dünya ile öte'yi buluşturan bütüncül bir Tanr ı, âlem ve insan tasavvuruna dayanan âlemşümûl bir 'aura'da, habitus'ta / 'vasat'ta yetiştikleri için mi?
İHL'ler, bütün eksikliklerine, yetersizliklerine, kuruluş gerekçelerinin (sistemin kutsallarını meşrulaştırmayı, seküler yani 'aydın imamlar yetiştirmeyi' hedefleyen) traji-komikliğine ve üstüne üstlük de sürgit hedef tahtası hâline getirilmelerine, itilip kakılmalarına rağmen, Mevlânâ'nın pergel metaforu çerçevesinde, pergelin sabit ayağını nereye basması gerektiğini az çok bilen, pergelin diğer ayağıyla da başka dünyalara, medeniyetlere, düşünce geleneklerine şu ya da bu şekilde de olsa uzanabilen kuşaklar yetiştirmeyi amaç edinen ve Arşimet noktasını iyi kötü bulmuş eğitim kurumlarıdır.”
İHL’ler medeniyetimizin eğitim kurumlarıdır. Öyle bir görev üslenmişlerdir. Kendilerinden beklenen o olmasa da sonuç o olmuştur. Batılı muadilleri gibi bir okul olmuştur:
“ Bu anlamda, Batı'daki bütün eğitim kurumlarının temel mantığının İHL'leri andırdığını söylemek bile gerekmiyor aslında.”
Biz kendi eğitim sistemimizi oluşturacaksak bunu İHL modeli üzerinden geliştirerek yapabiliriz. Sömürgecilerin müfredatı ile kendi medeniyetimizi kuramayız:
“Oysa ülkemizde zorla yaşatılmaya çalışılan, hem genelde içeriği / müfredatı açısından, hem de daha önemlisi ise, bütün derslerde benimsediği oryantalistleştirici, bizim tarihimize, kültürümüze, sanatımıza, toplumumuza bile Batılı perspektiflerle bakan, şaşı-bakan, metamorfozlaştırıcı, çocuklarımızı kültürel şizofrenin eğiğine fırlatarak bilinçlerini yaralayan, zihinlerini tam ortadan ikiye yaran, özgüvenlerini yerle bir eden, pergelini şaşırmış, Arşimet noktasını yitirmiş, o yüzden de hastalıklı genel perspektif açısından mevcut sömürgeci eğitim sistemimizin temel açmazının nerede olduğunun ipuçlarını barındıran, en temel düzlemde de olsa eğitim sistemimizin asıl yaratıcı kaynağının nerede gizli olduğunu belli belirsiz gösteren, gelecekte, eninde sonunda izini sürmek zorunda kalacağımız, geleceğimizin model eğitim kurumlarının iyi kötü örneğini sunan eğitim kurumlarıdır İHL'ler. Bütün zaaflarına ve sorunlarına rağmen üstelik de.”
Yurt içinde ve yurt dışında geliştirilmiş modellerin bir medeniyet inşası ideali yoktur ve geleceğimizin modeli olamazlar. Bizim açımızdan miadı dolan sömürgeci mantıklı bugünkü sistemdir. Sömürgecileri memnun eden en azından rahatsız etmeyen modellerle kendi medeniyetimizi kuramayız.
“Batı'daki bütün eğitim kurumları, tıpkı İHL'ler gibi ve tabiî İHL'lerden çok daha belirgin şekillerde Batı ülkelerinin çocuklarına medeniyet ruhu, bilinci, ideali veren kurumlardır.”
Bizim de bu ruha, bilince ve ideale ihtiyacımız vardır. İHL bu ruhu taşıdığı için rahatsızlık vermektedir.